Ғасырдың қауіпті дерті – жұқпалы қорғаныс тапшылығын құртатын /ЖҚТҚ-СПИД/ аурудың алдын алуда сақтандыру семинарлары мен айлық акциялар өтуде. Жақында Шелек селолық округі әкімдігінің мәжіліс залында кәсіпкерлер, шаруа қожалық басшылары мен колледж студенттерінің басын қосқан «Халық денсаулығын сақтайық!» деген тақырыпта семинар өтті. Аудан бойынша ЖҚТҚ-ға жауап-ты дәрігер, акушер-гинеколог Назгүл Намазбекова ажал құштыратын бұл аурудың 1981 жылы АҚШ-та тіркелгенін, ол тек қана жыныстық қатынас, ауру адамның қаны /қан құю, ортақ шприц пайдалану т.б./ және осы қоздырғышты жұқтырған анадан балаға ауысу арқылы жұғатынын арнайы көрсетілім бойынша айтып, тәптіштеп түсіндіріп берді. Салауатты өмір салтын насихаттаушы дәрігер Арухан Нысанбаева, сенім бекетінің мейірбикесі Кенжеш Батырбекова нашақорларды басып озып, ЖҚТҚ жұқтырушылар бірінші орынға шыққанын, республика бойынша 23700-дей, ал ауданда 271 адам осы аты жаман аурумен ауыратынын, сақтануда саналылық танытып, тегін тексеріліп, алдын алу шараларын қазақ, орыс тілдерінде әңгімелеп берді. Көптеген сұрақтарға жауап беріліп, жастардың қауіпті дерт жайлы түсінік, пікірлері тыңдалды.
БҰҰ-ның есебі бойынша 15-24 аралығындағы жастардың 12 миллиондай адамдағы қорғаныс тапшылығын әлсірететін ВИЧ-инфекциясына шалдыққандар. Республикамызда ер балалар-дың 8, қыз балалардың 3-4 пайы-зы 15 жасқа дейін жыныстық жақындықта болған. Бұл жерде басты кемшілік аналар қыздарына, әкелер ұлдарына ұят саналатын жабық тақырып аясында әңгіме өрбітіп, ақыл айтып отырса, үйленбей жатып опық жеудің алдын алуға болар еді. Ата-анасын ғаламторға айырбастаған жариялылық жөнсіз жайлаған заманда: «Ақыл айтып шаршама, айтар сөзің қонбасқа» – деп Саққұлақ шешен айтпақшы, экономикасы дамыған Канада, Франция, Швеция сияқты елдерде осындай тақырып кеңінен ашық айтылып, түсінік шаралары жүргізілгендіктен жасөспірімдер арасындағы жүктілік және жыныстық қатынас арқылы жұғатын түрлі жұқпалы аурулардың көрсеткіші едәуір төмендеген. Бұл семинарда да «ұлы сөздің ұяттығы жоқтығы» ескеріліп, ашық сырласу, сақтану салдары – мүшеқап, кеңес кітаптары таратылып, түсіндірілді. Өйтпеске амал да жоқ, «махаббаты маздаған» жасөспірімдердің өкініш өртіне шалдықпауы үшін санасына сақтанудың сара жолын көрсетуден басқа.
Малайлар қожайынға қалай құл болса, ақымақ адам да өз нәпсісіне солай құлға айналады. Шылым тартып, арақ ішіп, есірткіге есі кетіп, ерсі қылықтарға барады. Қала берді «жабайы» жыныстық жақындасуға бой ұрады. Ақыры айықпас ажал ауруына шалдығады. Мұндай жабайы әрекеттен құтқарып, арсыздықты тыятын бір-ақ жол бар. Ол – имандылық. Семинар, кездесулерде арнайы мамандармен қатар имамдарды да шақырып, имандылық жайлы сананы сергітер әңгімелерді тәрбиелік тақырыпқа арқау етсе, жастардың ашық күнде адасып, теріс жолға түсуден сақтандыруға септігі тиер еді. Өйткені, нәпсінің құлын түлен түртеді, жақсының күнін иман күтеді.
Анарбек БЕРДІБАЕВ.