Бейсенбі, 12 Қараша 2015 11:54

Елім деп еміренген ер

Қазақтың батыр ақыны Махамбет Өтемісұлы:

– Халық үшін қан төгем деп,

Қараны ханға теңеп берем деп.

Ол мақсатқа жете алмай,

Дегенімді ете алмай,

Қор болдық-ау, шырақ-ай! – деп азаттық жолында қарапайым халықтың мүддесі үшін қасық қаны қалғанша күрескен. Ал одан бұрынғы, кейінгі батырларымыздың да мақса-ты бір – қазақ халқының тәуелсіздігін алу. Осы жолда құрбан болып, 41-дің қаһарлы күндерінде от кешкен Бауыржан Момышұлының есімін білмейтін қазақ кемде-кем. Ол сұрапыл соғыс жылдарында Отанын оттан қорғап қана қоймай, ұрпағына қара сөзден өшпес із қалдырды. Биыл батыр бабаның туғанына – 105 жыл.

 

Кеңес Одағының батыры Бауыржан Момышұлы өз халқын ғана емес, бүкіл Жер жүзін мойындатқан даңқты қолбасшы. Оның соғыстағы тактикалары әлі күнге қолданылып келеді. 207 рет жау құрсауына шабуыл жасап, бірнеше рет жарақаттанған батыр еш мойыған емес. 1941 жылдың 26-30 қараша күндері гвардия капитаны Момышұлы Мәскеу облысы Соколово деревнясының маңында неміс әскерінің шабуылын 4 тәулік бойы тойтарып, сәтті ұрыс жүргізеді. Сол жылдың 5 желтоқсанында омыртқасына оқ тиіп, жарақат алады. Оны санбатқа жеткізгенде дәрігерлер дереу госпитальға апару керектігін айтқан. Бірақ, ол дәрігерді тапаншамен қорқытып, оқты сол жерде шығаруды бұйырған. Оқты алып, жараны таңғаннан соң, Б.Момышұлы ұрыс алаңына түк болмағандай қайта оралған. Осылайша, қазақ ұлдарының батыл да қаһарман елдің ұрпағы екендігін дәлелдеді. Сондай-ақ, өзінің қаталдығы мен қырағылығының арқасында қол астындағы жауынгерлерді жеңіске жетеледі. Соғыс кезінде жеке басының қаһармандық ерлігімен және ұрыс жүргізудегі әскери шеберлігімен көзге түскен ол бірнеше рет жау қоршауынан жауынгерлерін аман-есен алып шығады. Мәскеу түбіндегі шайқастағы ерлігі сол кездің өзінде Кеңес Одағына аңыз болып жайылады. Осының негізінде орыстың белгілі жазушысы Александр Бек «Волколамское шоссе» (Арпалыс) повесін жазды. Кейіннен, батырлығымен одақтас республикаларға атағы шықты. Мәскеу түбіндегі шайқас Б.Момышұлының өміріндегі ерекше кезең болды. Жас сардар, 1073 атқыштар полкінің батальон командирі болған тұста қақаған қыста сарбаздармен бес рет қоршауды жарып шықты. Жалпы саны 25 рет ұрысқа қол бастап кіріп, соғыс тарихында болмаған тактикалық маневрлер жасап, әскери өнерге жаңалық енгізген. Ол тәжірибелі стратег, асқан тактик, психолог болған.

Елім деп еміргенген ер батырлығымен қоса талантты қаламгер. Оның шығармалары көбі соғыс жылдарында орыс тілінде жазылған. Бүгінде батыр атаның «Ұшқан ұя», «Мәскеу үшін шайқас», «Қанмен жазылған кітап» сынды туындылары қалың оқырманға кеңінен танымал. Оның ұшқыр қаламынан туған өмір шындығының негізіндегі тамаша романы мен әңгіме, повестері қазақ әдебиетінің шоқтығы биік туындылары.

Мен қыз баласы болсам да батыр атамның шығармаларын қызыға оқып, көзсіз ерлігіне әрдайым сүйсініп жүремін. Ал, Бауыржан атаның өмірі жайлы жазылған Әзілхан Нұршайықовтың «Ақиқат пен аңыз» кітабы менің өмірлік азығым десем де артық айтқандық емес. Біз, қазақ халқы осындай батырларымызды Ұлы Жеңіс мерекесі қарсаңында ғана емес, күн сайын еске алып отыруымыз қажет. «Ерім дейтін ел болмаса, елім дейтін ер қайдан болсын» деген дана қазақ. Егемендік жолында құрбан болған баһадүрлерімізді ұмытпай, жасаған ерліктерін жас ұрпақтың санасына сіңіре білейік.

Әлия БОДЫБАЕВА,

Райымбек атындағы орта мектептің

7 сынып оқушысы.

 

Оқылды 3783 рет
Осы категориядағы басқа материалдар: « Елім деп еміренген ер Теңге қайда барасың? »

Соңғы жаңалықтар

Мам 06, 2024

Көрікті көлге көңіл бөлінді

Бүгін «Таза Қазақстан» экологоиялық акциясының аясында Есік көлінде «Мөлдір бұлақ»…
Мам 04, 2024

Еңбегіңді арнай білсең ел үшін, Сол…

 Ел қорғанысының әлсіз болуға еш хақысы жоқ. Әлемде геосаяси мәселелер өршіп тұрған шақта…
Мам 04, 2024

Танк жүргізуші ТЕМІРҚҰЛОВ

Ұлы Отан соғысы кезіндегі алмағайып заманда, от пен оқтың ортасында жүрген жауынгерлердің…
Мам 04, 2024

«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…

«Адал адам – адал еңбек – адал табыс» тақырыбында өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші…
Мам 04, 2024

«АЙБЫН» ордені БАТЫРЛАР есімімен…

«Адал адам – адал еңбек – адал табыс» тақырыбында өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші…
Мам 04, 2024

ЖИЗНЬ, ПОСВЯЩЕННАЯ РОДИНЕ

«Родина у нас одна» – такая обыденная, не требующая доказательств аксиома… Но так ли она…
Мам 04, 2024

Әскерилер қаржылық сауаттылығын…

«AMANAT» партиясы бір жыл бұрын «Қарызсыз қоғам» жобасын іске қосқан болатын. Жобаның…
Мам 04, 2024

Тұрғындар өтініші ескерусіз қалмайды

Қазақстан Республикасы Президентінің кеңесшісі Мәлік Нұржанұлы жұмыс сапары аясында аудан…
Мам 04, 2024

Бір шаңырақ астында

Ынтымақтастық пен бірлік – мемлекеттің даму кепілі. 130-дан астам этносты бір мақсатқа…

Күнтiзбе

« Мамыр 2024 »
Дс Сс Ср Бс Жм Сб. Жк
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31    

Кез келген материалды
көшіріп басу үшін
mezet.kz - ке гиперсілтеме
қою керек 

Яндекс.Погода

 

https://kurs.kz/ - Курсы валют в обменных пунктах г. Алматы и других городах Казахстана

Жарнама

для детей, достигших 12 лет