Бейсенбі, 12 Наурыз 2020 09:24

Ғасыр дерті

Суицид. Бұл сөзді естігенде көбіміздің ойымызға жантүршігерлік жайттар елестейді. Соңғы статистикаларды қарай отырып, өз-өзіне қол жұмсаудың күннен-күнге артып бара жатқанын байқауға болады. Айта кетерлік жайт, олардың көбісі – жасөспірімдер.

Суицидке көбінесе жалғыздық жетелейді дейді мамандар. Алайда, біздің жастарымызда қайдағы жалғыздық деген ой  туындайды. Осы сұраққа жауап алу үшін аудандық білім бөлімінің тәрбие ісі жөніндегі бас маманы Зарина Қожмамбетовамен тілдескен болатынбыз. Оның айтуынша, ауданымызда соңғы жылдары суицид фактілері тіркелген жоқ. Бала үнемі ата-анасының қамқорлығында болып,  үнемі балаға көңіл бөліп отырса, балада жалғыздық сезімі туындамайды.

«Nur Otan» партиясы жанындағы балалардың құқығын қорғау жөніндегі кеңестің мүшесі Мансия Исказина Алматы облысы кәмелеттік жасқа толмағандар арасындағы суицидтен бірінші орында екендігін айтқан еді. Сөзіне сүйенсек, бүгінде облыс республикада өз-өзіне қол салатын жасөспірімдерден көш бастап тұр. Өткен жылдың 8 айында 18 оқиға тіркелген. Бұл – өте үлкен көрсеткіш. Олардың суицидке баруының негізгі себебі,  ата-ана мен бала арасындағы кикілжің және жауапсыз махаббат. Оған қоса, қыз балалардың ерте жүкті болуы да жиі кездеседі.

– Бұрындары 16 жастағы қыздар екіқабат болса, жағамызды ұстаушы едік. Қазіргі таңда 13 жастағы балалар жыныстық қатынасқа түсіп, бала көтеріп жүр. Сондай-ақ, кәмелеттік жасқа толмағандардың және оларға жасалатын қылмыс көрсеткіштері  артып келеді, – деген еді Мансия Исказина.

Аудандық аурухананың мәліметінше, 2018 жылы кәмелеттік жасқа толмаған 48 қыз жүкті болған. Ал 2019 жылдың 8 айында 36 жасөспірімнің жүктілігі анықталған. Ең жасы 15-16 жаста. Десек те, басым көпшілігі некеде тұрғандар. Аурухана қызметкерлерінің айтуынша, ауданымызда тұратын кейбір ұлт өкілдері өздерінің дәстүріне сәйкес, қыздарын 9 сыныпты бітіргеннен кейін тұрмысқа береді. Нәтижесінде, ерте ана атанып жатыр.

Дүниежүзілік денсау-лық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, Қазақстанда 100 мың тұрғынға шаққанда 53 кісі өзіне қол салып қаза болады екен. Бұл көрсеткіште Орта Азия елдері арасында Қазақстан тізім басында тұр.

Ал енді ел ішіндегі жағдайға назар аударсақ, соңғы бірнеше жылда осындай қаза бойынша көш бастап тұрған Оңтүстік Қазақстан облысы, 72  адам өз өмірлерімен қош айтысқан. Екінші  орындағы Ақтау қаласында 64-67 оқиға тіркелген. Үштігімізді толықтырып тұрған Солтүстік Қазақстан облысы 100 мың тұрғынға шаққанда 57 адам өз-өзіне қол жұмсаған. Бір атап өтерлігі – елде адам өлтіргендерге қарағанда өз-өзін өлтіргендер саны әлдеқайда көп.

ЮНИСЕФ мәліметтері бойынша 2019 жылдың 5 айлық статистикасында Түркістан мен Қарағанды облысының тұрғындары суицидтік әрекетке көп барған.Өз-өзіне қол салған адам саны 74, оның 52-сі ұл, 22 қыз. Өзіне қол жұмсауға әрекеттенгендер саны – 167 адам. Оның 36 ұл, 131 қыз.

Жалпы әлемде жыл сайын шамамен миллионға жуық адам өз-өзіне қол салып көз жұмады. Олардың 8 мыңы – қазақстандықтар, яғни республикада әр сағат сайын бір адам өз еркімен өмірмен қош айтысып жатады.

Әрбір суицидке баратын тұлға ең алдымен ниеттенеді, содан мақсат қойып, әрі қарай жоспарлайды дейді психологтар.

«Адам белгілі бір проблемаға тап болаған кезде,өзін тығырыққа тірелдім деп ойлайды.Осылайша, ар жағын ой елегінен өткізбей, оңай көз жұма салам деген шешім қабылдап жатады. Бұл әсіресе еркектер мен жасөспірімдер арасында жиі кездеседі.Адам көбінесе жалғыздықтан немесе қоғамдық ортадан  шеттелгендіктен өз-өзіне қол жұмсайды. Әрбір ата-ана өзінің баласымен тығыз қарым-қатынаста болса, бала қоғамға тез үйренеді,әрі жалғыздықтың не екенін білмей өседі. Баланың жеке тұлға болып қалыптасыуына ата-ананың үлесі зор. Бала өсіп келе жатқан кезде-ақ балаға біраз көңіл-бөлген жөн. Бұл жалғыздықтың алдын алатын алғашқы қадамдар болып есептеледі.Мектепте әрбір тұйық оқушымен жұмыс істеу ол біздің парызымыз және біз қолдан келгенше әрбір оқушымен қарым қатынаста болуға тырысамыз», – дейді №1 Рахат орта мектебінің психологі Индира Қаңлыбаева.

 

Назерке ХУДАЙБЕРГЕНОВА,

Рахат №1 орта мектебінің 11 сынып оқушысы

Оқылды 24600 рет

Соңғы жаңалықтар

Нау 18, 2024

Құрылтай

Кешегі Атырау қаласында өткен Ұлттық құрылтайда Президент Қасым-Жомат Тоқаев күн…
Нау 14, 2024

Түйінді түйіткілдер оң шешімін…

Жуырда аудандық мәслихаттың тұрақты комиссияларының бірлескен отырысы өтті. Отырыстың күн…
Нау 07, 2024

Аудан әкімінің міндетін атқарушы …

Ардақты ақ жаулықты аналар, аяулы арулар! Сіздерді 8 наурыз – Халықаралық әйелдер күні…
Ақп 22, 2024

Отбасы – тәрбие бастауы

Жақында Азат орталау мектебінде Рахат округінің аналар кеңесінің төрайымы Райхан…
Ақп 22, 2024

Ерлік – елге мұра, ұрпаққа ұран

Кеңес әскерінің Ауған жерінен шығарылғанына 35 жыл толуына орай Есік қаласында ауқымды…
Ақп 21, 2024

Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы…

Мен Тустукбаев Бағлан Ахихатұлы, 1989 жылы 7 сәуірде Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы,…
Ақп 21, 2024

Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы…

Мен, Әділхан Азамат Әділханұлы, 1993 жылы 11 қаңтарда Алматы қаласында дүниеге келдім.…
Ақп 21, 2024

Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы …

Мен Тойғанбеков Бақберген Бауыржанұлы 1988 жылы 21 сәуірде Еңбекшіқазақ ауданы Көктөбе…

Күнтiзбе

« Наурыз 2024 »
Дс Сс Ср Бс Жм Сб. Жк
        1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Кез келген материалды
көшіріп басу үшін
mezet.kz - ке гиперсілтеме
қою керек 

Яндекс.Погода

 

https://kurs.kz/ - Курсы валют в обменных пунктах г. Алматы и других городах Казахстана

Жарнама

для детей, достигших 12 лет